Strona główna Radio Olsztyn
Posłuchaj
Pogoda
Olsztyn
DZIŚ: 14 °C pogoda dziś
JUTRO: 20 °C pogoda jutro
Logowanie
 

Rewolucja Węgierska. Dzisiaj w Olsztynie historyczna inscenizacja

Rewolucja Węgierska była próbą wyzwolenia tego kraju spod sowieckiej dominacji

Były to działania społeczne i spontaniczne – tak solidarność z powstańcami węgierskimi po latach wspominają uczestnicy polskich protestów poparcia dla walczących z komunizmem na Węgrzech.

Chcemy by o wydarzeniach z 1956 roku pamiętały także młodsze pokolenia – mówił Artur Chojecki, wojewoda warmińsko mazurski podczas konferencji zorganizowanej z okazji 60. rocznicy Wiecu Solidarności Mieszkańców Olsztyna z Uczestnikami Powstania Węgierskiego: – Rekonstrukcja wydarzeń to dla młodzieży najlepsza lekcja historii.

W planach obchodów, o 14:30 koło Starostwa powiatowego w Olsztynie – rekonstrukcja historyczna olsztyńskich wystąpień z 1956 roku. O 17 w Urzędzie wojewódzkim koncert kwartetu smyczkowego z Budapesztu . Wstęp wolny

Olsztynianin, Andrzej Sassyn, prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Węgierskiej im. biskupa Andrzeja Batorego, organizował takie protesty w Tomaszowie Lubelskim: – Powstały wiece, stowarzyszenia na rzecz poparcia rewolucji węgierskich; byłem za to potępiony i musiałem rozpocząć wędrówkę po Polsce, która doprowadziła mnie po latach do Olsztyna.

Podczas powstania węgierskiego zginęło 2,5 tysiąca powstańców, kilkadziesiąt tysięcy osób spotkały represje – w Polsce było o wiele spokojniej – mówi Sławomir Sadowski, wicewojewoda warmińsko mazurski z wykształcenia historyk: – Bardzo dużo młodych ludzi zginęło, którzy atakowali radzieckie czołgi na ulicach Budapesztu. W Polsce nie doszło do tak krwawych wydarzeń.

W Olsztynie trwa spotkanie pod hasłem „Bratankowie 1956-2016”. Okazją jest 60. rocznica Wiecu Solidarności mieszkańców Olsztyna z uczestnikami Powstania Węgierskiego.

W Warmińsko – Mazurskim Urzędzie Wojewódzkim, otwarta została wystawa o wydarzeniach ’56 roku w Polsce i na Węgrzech. Obecnie trwa konferencja „Między Olsztynem a Budapesztem. Polacy i Węgrzy w 1956”.

Po południu uczestnicy przeniosą się do starostwa powiatowego, gdzie zaplanowano m.in. rekonstrukcję olsztyńskich wydarzeń z ’56 roku. Następnie odbędzie się hołd pamięci i złożenie kwiatów pod tablicą upamiętniającą wydarzenia sprzed 60 lat.

Zwieńczeniem spotkania będzie koncert kwartetu smyczkowego Accord Quartet z Budapesztu w Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej. Wstęp jest wolny.

W uroczystościach weźmie udział m.in. Ambasador Węgier w Polsce Ivan Gyurcsik.

30 października 1956 roku w akcie solidarności z Węgrami walczącymi o wolność, na ówczesny Plac Armii Czerwonej w Olsztynie przyszło około 20 tysięcy mieszkańców miasta i studentów Wyższej Szkoły Rolniczej. Była to największa tego typu manifestacja w Polsce. Studenci zdjęli tabliczki z nazwą placu i zawiesili nowe z nazwą „Plac Powstańców Węgierskich”. Później nazwę tę zatwierdziła rada narodowa w Olsztynie, jednak po roku władze zmieniły ją na Plac Bema. Dzisiaj nadaną przez studentów nazwę nosi most kolejowy łączący Plac Bema z Zatorzem. Na pamiątkę tego wydarzenia na ścianie starostwa umieszczono tryptyk poświęcony węgierskim powstańcom oraz studentom i mieszkańcom Olsztyna.

SZCZEGÓŁOWY PROGRAM UROCZYSTOŚCI

Warmińsko-Mazurski Urząd Wojewódzki w Olsztynie:
10.00 – otwarcie Wystawy o wydarzeniach 1956 w Polsce i na Węgrzech (hol przed salą 52)
10.15 – 14.00 – konferencja Między Olsztynem a Budapesztem. Polacy i Węgrzy w 1956 (sala 52)
Część oficjalna: odegranie hymnów Węgier i Polski
Wystąpienia: Ambasador Węgier Ivan Gyurcsik, wojewoda Artur Chojecki, starosta olsztyński Magłorzata Chyziak, Andrzej Sassyn – prezes Olsztyńskiego Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Węgierskiej im. bpa Andrzeja Batorego

Część I:
dr Waldemar Brenda (IPN Olsztyn), Czas zmian? Sytuacja społeczno-polityczna w państwach bloku sowieckiego w latach 1953–1956;
dr Piotr Kardela (IPN Olsztyn), Polska emigracja polityczna wobec wydarzeń 1956 r. w Polsce i na Węgrzech;
dr hab. Ryszard Tomkiewicz (OBN w Olsztynie), Inteligencja olsztyńska w październiku 1956 r.
12.00 – przerwa

Część II:
Tam byłem – wypowiedź uczestnika Powstania Węgierskiego 1956 r. Ákosa Engelmayera – ambasadora Węgier w latach 1990–1995
dr Janos Tischler, dyrektor Węgierskiego Instytutu Kultury, – Rok 1956 w Polsce i na Węgrzech
dr Mariusz Korejwo (Archiwum Państwowe Olsztyn) – Komitet Wojewódzki PZPR w Olsztynie wobec przemian w 1956 r.
Dawid Zagził (IPN OlsztynEcha Października. Postulaty i żądania mieszkańców Olsztyna w świetle dokumentów Miejskiej Rady Narodowej.

Starostwo Powiatowe w Olsztynie (Plac gen. Józefa Bema 1)
14.30 – rekonstrukcja wydarzeń z 30 września 1956 roku w Olsztynie
14.50 – hołd pamięci: okolicznościowe wystąpienia, złożenie kwiatów pod tablicą pamiątkową na budynku urzędu.

Filharmonia Warmińsko-Mazurska im. F. Nowowiejskiego, ul. Głowackiego 1
17.00 – koncert w wykonaniu kwartetu smyczkowego z Budapesztu Accord Quartet
w programie: Béla Bartók – III Kwartet smyczkowy, Wolfgang A. Mozart – Kwartet smyczkowy Es-dur KV 428.

Uroczystości odbywają się pod honorowym patronatem:
Metropolity warmińskiego abp. Józefa Górzyńskiego
Ambasadora Węgier w Polsce dr. Ivána Gyurcsíka
Wojewody warmińsko-mazurskiego Artura Chojeckiego
Starosty olsztyńskiego Małgorzaty Chyziak

Prezydent Andrzej Duda uczcił w Budapeszcie 60. rocznicę Rewolucji Węgierskiej. Była ona dla Węgrów próbą zdobycia wolności i wyrwania się spod sowieckiej dominacji.

23 października przypada jedno z najważniejszych świąt narodowych Węgier. Właśnie tego dnia 60 lat temu wybuchło powstanie, nazywane też rewolucją 1956 roku. Było próbą wyzwolenia Węgier spod sowieckiej dominacji. Krwawo stłumione przez wojska radzieckie i węgierską bezpiekę, zakończyło się 10 listopada 1956 roku. Po stronie powstańców zginęło 2,5 tysiąca osób, głównie w czasie walk w Budapeszcie. Około 13 tysięcy osób zostało rannych, ponad 20 tysięcy aresztowano lub internowano. Według archiwów radzieckich, zginęło ponad 700 sowieckich żołnierzy.

W Budapeszcie Andrzej Duda przypomniał dramatyczne karty z historii naszych narodów, kiedy zawsze udzielaliśmy sobie wzajemnie wsparcia. Słowa polskiego prezydenta dotyczące kłamstwa komunistycznej propagandy o przyjaźni ze Związkiem Radzieckim, który krwawo stłumił powstanie na Węgrzech, spotkały się z aplauzem uczestników wiecu. Prezydent Andrzej Duda przypomniał, że Polacy wysłali wtedy na Węgry 44 tony środków medycznych i 800 litrów krwi.

Jesteśmy ogromnie dumni, że dzisiaj – choć w tym znaczeniu symbolicznym – w wielu bohaterskich Węgrach, ich dzieciach i wnukach płynie kropla polskiej krwi, która pieczętuje naszą przyjaźń.

W 1956 roku w Olsztynie odbyła się największa w Polsce manifestacja poparcia Węgrów walczących o wolność i suwerenność

W 1956 roku w Olsztynie odbyła się największa w Polsce manifestacja poparcia Węgrów walczących o wolność i suwerenność

W 1956 roku w Olsztynie odbyła się największa w Polsce manifestacja poparcia Węgrów walczących o wolność i suwerenność

W 1956 roku w Olsztynie odbyła się największa w Polsce manifestacja poparcia Węgrów walczących o wolność i suwerenność

W 1956 roku w Olsztynie odbyła się największa w Polsce manifestacja poparcia Węgrów walczących o wolność i suwerenność

wojewoda Artur Chojecki, fot. I. Malewska

Rozmowa z Andrzejem Sassynem, fot. I. Malewska

Uroczystości w Urzędzie Wojewódzkim w Olsztynie

 

Uroczystości w Urzędzie Wojewódzkim w Olsztynie

 

Uroczystości w Urzędzie Wojewódzkim w Olsztynie

 

Uroczystości w Urzędzie Wojewódzkim w Olsztynie

 

Uroczystości w Urzędzie Wojewódzkim w Olsztynie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

(bsc/as)

Więcej w Węgry, powstanie węgierskie
Dzień przyjaźni polsko-węgierskiej w Olsztynie

Wojewoda warmińsko-mazurski spotkał się z ambasadorem Węgier. Okazją były obchody Dnia Przyjaźni Polsko-Węgierskiej. Ale jak informuje wojewoda Artur Chojecki, rozmowa z ambasadorem dotyczyła też innych tematów....

Zamknij
RadioOlsztynTV