Dariusz Bonisławski: Nowelizacja ustawy o Karcie Polaka zmienia całą jej filozofię
Dariusz Bonisławski
Nowelizacja ustawy o Karcie Polaka zmienia całą jej filozofię – powiedział w Porannych Pytaniach Polskiego Radia Olsztyn, Dariusz Bonisławski, wiceprezes zarządu krajowego Wspólnoty Polskiej.
Od 1 stycznia decyzje o świadczeniach pieniężnych dla posiadaczy Karty, którzy wystąpią o stały pobyt w Polsce, będą wydawali nie starostowie, a wojewodowie. Samorządy jednak nadal będą organem wypłacającym świadczenia.
Dariusz Bonisławski: Karta Polaka stanie się dużo cenniejsza. Dotychczas była ona skoncentrowana na tych naszych z rodakach, którzy chcieli pozostać w kraju swojego zamieszkania, na Litwie, Białorusi, Kazachstanie. Otrzymywali zaświadczenie, które niewiele im dawała, np. prawo do bezpłatnego wejścia do muzeów w Polsce. Obecnie ustawa ukierunkowania jest na Polaków, którzy chcą zamieszkać w Polsce.
Leszek Cimoch: Żeby otrzymać Kartę Polaka należy wykazać związek z Polską – można nauczyć się ojczystego języka, wykazać, że jedno z rodziców, dziadków lub dwoje pradziadków było Polakami. Można też przedstawić oświadczenie organizacji polonijnej, które dokumentuje działalność na rzecz rozwoju polskiej kultury i języka. Takie zaświadczenie można bez problemu zdobyć.
Dariusz Bonisławski: W Polsce mieszka około 1 miliona Ukraińców, a na mocy Karta Polaka szacuje się, że kilka tysięcy osób może przyjechać. Nawet zakładając, że proces uznawania polskości będzie powodował pewne nadużycia, to ich skala nie będzie miała znaczącego wpływu i nie zaburzy radości z przyjęcia tej ustawy. Niemcy w procesie repatriacji przyjęli około 1 miliona swoich obywateli mieszkających na terenach byłego ZSRR. Demografia im się nieco poprawiła. Toteż te kilka tysięcy osób, którym chcemy zadośćuczynić krzywdy, nie ma dużego znaczenia.
Leszek Cimoch: Pierwszy etap repatriacji z Kazachstanu został scedowany na samorządy i słabo to wychodziło. Samorządowiec miał do wyboru: obdarować mieszkaniem i zasiłkiem przybyszy z Kazachstanu, czy swoich mieszkańców?
Dariusz Bonisławski: To było główną przyczyną klęski tego programu. Do tej pory skorzystało z niego około 5 tys. osób. Na to zwracał uwagę śp. prezes Wspólnoty Maciej Płażyński i zainicjował zmianę ustawę. Obecna przenosi ciężar utrzymania z samorządów na państwo. To nie jest łatwy proces przeniesienie z innego obszaru kulturowego, np. z Kazachstanu. Dlatego konieczny jest 10-letni proces adaptacji. Obejmie on około 2 tys. osób.
Leszek Cimoch: Marszałek Senatu wyjeżdża w niedzielę na Białoruś w sprawie legalizacji Związku Polaków na Białorusi, zwrotu majątku. Szanse chyba są nie największe?
Dariusz Bonisławski: Byłyby 100-procentowe, gdyby marszałek Karczewski miał coś do przehandlowania, ale nie sądzę, żeby prezydent Łukaszenko zgodził się na istnienie niezależnej od niego organizacji.
Z Dariuszem Bonisławskim rozmawia Leszek Cimoch.
/kpias
