Strona główna Radio Olsztyn
Posłuchaj
Pogoda
Olsztyn
DZIŚ: 14 °C pogoda dziś
JUTRO: 20 °C pogoda jutro
Logowanie
 

Dawniej Wielkanoc na Warmii trwała 3 dni. Pokarmy święcono od 1945 roku

Chłopcy w strojach Warmińskich. Fot.A.Minkiewicz-Zaremba

Święcenie pokarmów w Wielką Sobotę ma wielowiekową tradycję. Jednak na Warmii ten zwyczaj przyjął się powszechnie dopiero po drugiej wojnie światowej.

Po 1945 roku to ksiądz chodził po domach i święcił całe stoły obfite w pokarm  – mówi Magdalena Wałkuska z Muzeum Warmii i Mazur.

W Wielką Sobotę, święcono wcześniej wodę i ogień. Był również zwyczaj palenia najstarszego krzyża stojącego we wsi. Popiół z niego miał zabezpieczać przed bólem gardła na cały rok. Chronić przed chorobami miało też łykanie wierzbowych bazi. Przez cały rok zabierano do domu węgle i używano ich jako okłady na bolące miejsce.

Jaja barwiono na rudo w łupinach cebuli lub na zielono – w  źdźbłach żyta. Bardzo rygorystycznie przestrzegano postu. Przed Wielkanocą nie nie jedzono zarówno mięsa, jak i tłuszczy zwierzęcych. Nawet śniadanie wielkanocne było postne. Oprócz jaj, na stole był razowy chleb, twaróg oraz słone ciastka w kształcie ptaków, co miało symbolizować nadejście wiosny. Mięso jedzono dopiero podczas wielkanocnego obiadu.

W Niedzielę Wielkanocną wstając o świcie i obserwując wschodzące słońce, według ówczesnych przekonań, można było zobaczyć na nim baranka. Nieco później w milczeniu chodzono do płynącej na wschód wody, aby obmyć w niej twarz i ręce. Miało to zapewnić zdrowie i urodę. W Niedzielę Wielkanocną w różnych miejscach chowano też podarki od zajączka, których później szukały dzieci.

W Poniedziałek Wielkanocny już o brzasku zaczynało się smaganie gałązkami wierzbowymi, brzozowymi lub jałowcem. Smagali przede wszystkim chłopcy, a dziewczęta mogły się tego ustrzec ofiarując im najpiękniejsze pisanki. Stąd też chodzących „po smaganiu” nazywano również wykupnikami.

Redakcja: BSChromyza P.Karpiszen/K.Grabowska

Więcej w Warmia, folklor, Wielka Sobota, ludowość, święcenie pokarmów
Dziś Wielka Sobota. Dla katolików to przedostatni dzień Wielkiego Tygodnia, poprzedzający święto Zmartwychwstania

Wielka Sobota to dzień wyciszenia i oczekiwania na przyjście Jezusa. Od wczesnych godzin rannych katolicy adorują Najświętszy Sakrament w przygotowanej do tego celu kaplicy zwanej Grobem...

Zamknij
RadioOlsztynTV