Leworęczność to normalność. To pewna zdolność naszego mózgu
W Bliższych spotkaniach Agnieszka Lipczyńska i Krzysztof Kaszubski rozmawiali z gośćmi o leworęczności. Najczęściej występuje u Eskimosów– 20% populacji, a najrzadziej u Japończyków i Chińczykó – 2% populacji. U Europejczyków wynosi 10-14%.
Uwarunkowania genetyczne to najczęstsza przyczyna leworęczności – mówi Łukasz Grabarczyk – neurochirurg ze Szpitala Uniwersyteckiego w Olsztynie. Badania wskazują, że jednak są to geny.
Jeżeli jeden z rodziców jest leworęczny, a drugi praworęczny, jakie są szanse, że dziecko będzie leworęczne?
Tutaj jest to bardzo trudne, to jest nie do końca przebadane jak to jest. Statystyka pokazuje, że jednak dziecko będzie praworęczne
– mówi dr Grabarczyk.
Czy można powiedzieć, że przez lata robiliśmy krzywdę osobom leworęcznym, które na siłę były przez system szkolny przestawiane na prawą rękę?
Myślę, że tak. Zdecydowanie była to nietolerancja. To nie jest tak, że leworęczność to jest coś takiego dziwnego, czy to jest jakakolwiek patologia. W żadnym wypadku tak nie jest. To jest pewna zdolność naszego mózgu – mózg jest niesamowicie plastyczny, fantastyczny w swoim funkcjonowaniu, że można to traktować jako pewną zdolność lub kosmetyczną inność. Są blondyni, są bruneci, tak samo są leworęczni i praworęczni
– wyjaśnia dr Grabarczyk.
Czy leworęczność może się ujawnić w późniejszym wieku?
Leworęczność to jest tylko objaw tego, że u części osób rządzi prawa półkula. Nasz mózg ma olbrzymi potencjał. Mamy olbrzymią grupę osób, która – można powiedzieć – jest obupółkulowe, czyli komunikują się obie półkule i obie półkule są zaangażowane cały czas do pracy. To są ci ludzie, którzy są ponadprzeciętni, czy bardziej inteligentni. Może być, że osoba praworęczna, która na początku zdominowana była w lewej półkuli zaczęła pisać lewą ręką
– wyjaśnia dr Grabarczyk.
Czy dzieci uczą się praworęczności obserwując rodziców?
Myślę, że to ma jakiś wpływ. Genetyka ma olbrzymi wpływ, a u osób, u których komunikacja jest dwupółkulowa bardzo dobra to jest takie jedno z impulsów wzorowanie się na rodzicach. Być może. Genetycznie zdeklarowana taka jednostronność, czy leworęczność czy praworęczność to myślę, że wpływu na to nie ma, natomiast u osób, które mogłyby być i takie i takie myślę, że ma to wpływ
– mówi dr Grabarczyk.
Posłuchaj rozmowy.
Kiedy pojawiają się objawy, że dziecko jest leworęczne – o tym mówił kolejny Gość Ewa Szucka z Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej Nr 1 w Olsztynie.
psycholog Ewa Szucka
Około 2-3 roku życia można już zaobserwować takie widoczne skłonności do posługiwania się ręką prawą, natomiast mniej więcej w trzecim, czwartym roku życia do posługiwania się ręką lewą. Teoretycznie ten proces kończy się około 6 roku życia i dopiero w tym momencie możemy określić, czy dziecko jest prawo czy leworęczne.
A jeśli nie jest to jednoznacznie określone?
Leworęczność niesie za sobą pewne problemy związane z kierunkowością pisma. Dziecko leworęczne jest w mniej komfortowej sytuacji niż to posługujące się ręką prawą i wobec tego rzeczywiście rodzice proszą nas o radę. Bierzemy pod uwagę kilka czynników i po przeprowadzonym badaniu dopiero podejmujemy decyzję.
A jakie to badania?
Badania są bardzo prozaiczne, po prostu patrzymy jak dziecko wykonuje różnorodne czynności ruchowe – oka, ręki i nogi. Patrzymy, którym okiem dziecko zagląda w dziurkę od klucza lub też ma kartkę A4 z niewielkim otworem i prosimy, aby trzymając oburącz kartkę podejrzało jakiś wybrany przedmiot i zbliżyło ten otwór do oka. I to sprawdzamy kilkukrotnie. W zakresie ręki mamy też kilka prób np. próba odkładania kart, nawlekania igły, wsadzania jakiś drobnych elementów do otworów.
Leworęczność to bardziej cecha męska niż żeńska?
Są takie badania, które potwierdzają rzeczywiście, że częściej mamy do czynienia z leworęcznymi chłopcami niż z leworęcznymi dziewczynkami – mówi Ewa Szucka.
O czym powinni pamiętać rodzice chcący wspierać swoje leworęczne dziecko? Posłuchaj całej rozmowy.
Autor: D.Kucharzewska
Redakcja: A.Socha
