Strona główna Radio Olsztyn
Posłuchaj
Pogoda
Olsztyn
DZIŚ: 14 °C pogoda dziś
JUTRO: 20 °C pogoda jutro
Logowanie
 

Odkrywamy tajemnice ratowania starodruków

Dzisiaj w audycji Odkryj Warmię i Mazury gościliśmy w Pracowni Konserwacji Starodruków Biblioteki Elbląskiej.

W pracowni ratowane są starodruki liczące sobie po kilka wieków. Rozmawialiśmy z konserwatorami Ewą Chlebus, Joanna Sroką oraz Tomaszem Jabłońskim, który zajmuje się cyfryzacją cennych zbiorów.

Po pracowni oprowadzali nas, Mira Stankiewicz i Marek Lewiński.

Zbiory zabytkowe i specjalne Biblioteki Elbląskiej, dzięki odzyskaniu księgozbioru zdeponowanego po II wojnie światowej w Bibliotece Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu i Instytutu Bałtyckiego w Gdańsku stanowią jedną z najwspanialszych kolekcji starych druków. Można uznać, że jak na bibliotekę publiczną jest to zbiór godny podziwu. Stanowią integralny składnik dziedzictwa kulturalnego, wytworów myśli ludzkiej, wnoszący znaczny wkład do sumy wiedzy ludzkiej, w niektórych przypadkach jedyny i niezastąpiony. Od 2009 roku są częścią Narodowego Zasobu Bibliotecznego i w wersji zdigitalizowanej należą do Europeany – europejskiej biblioteki cyfrowej.

Główny trzon zbiorów zabytkowych stanowi księgozbiór dawnej Biblioteki Miejskiej w Elblągu (Stadtbibliothek) i Biblioteki Gimnazjum Elbląskiego. Zbiory te liczą blisko 50.000 jednostek. Najcenniejsze to inkunabuły w liczbie 69 woluminów, 527 rękopisów, 8938 jednostek starych druków oraz druki muzyczne, kartograficzne, ekslibrisy i grafiki.

Wśród inkunabułów najliczniej występują druki z oficyn niemieckich i weneckich. Są to przede wszystkim biblie, dzieła papieży Piusa II i Bonifacego VIII, Legenda Jakuba de Voragine’a, dzieła filozoficzne Cycerona i Elementa Euklidesa.

Najstarszymi rękopisami w Bibliotece Elbląskiej są 2 średniowieczne łacińskie rękopisy z XIV w. sporządzone na pergaminie: Sermones de SanctisContractus Sermonum de tempore. Pozostałe rękopisy w większości związane są z Gimnazjum Elbląskim. Są to głównie sztuki pisane przez rektorów i nauczycieli dla potrzeb teatru szkolnego.

Kolekcja starych druków obejmuje druki tłoczone w elbląskich oficynach drukarskich, jak i w innych drukarniach w Polsce i zagranicą. Stare druki tłoczone w elbląskich drukarniach w większości dotyczą Elbląga. Są to druki okolicznościowe upamiętniające awanse, śluby, pogrzeby znaczniejszych obywateli elbląskich, także druki dotyczące dziejów drukarstwa elbląskiego, druki związane z polskimi władcami oraz dotyczące Gimnazjum Elbląskiego.

Wśród druków zachowanych w bibliotece znajdują się takie, które zostały wydane w znamienitych oficynach europejskich: Wittemberdze, Lipsku, Getyndze, Bazylei, Augsburgu i Wilnie. Posiadamy także druki wydane w innych oficynach polskich: Krakowie (drukarnia Andrzeja Piotrkowczyka i Łazarza Andrysowica), Warszawie, Gdańsku, Wrocławiu i Królewcu.

Biblioteka Elbląska posiada również niezwykle cenną kolekcję około 160 wydań Pisma Świętego. Przeważają Biblie w języku niemieckim, głównie protestanckie. Nie zawsze jest to pełny tekst Starego i Nowego Testamentu, czasami są to tylko poszczególne księgi lub nawet ich fragmenty. Najstarsze Biblie to trzy inkunabuły: Biblia germańska wydana w Nürnbergu w latach 1476-1478, Biblia cum postilis Hugonis de Sancto Charo wydana w Bazylei w latach 1498-1502 oraz Biblia frobenowska również wydana w Bazylei w roku 1495.

Zdjęcia z pracowni: Krzysztof Pakulnicki

 

(as)

 

 

Przeczytaj poprzedni wpis:
Zdobywcy Siedmiomilowów Butów odwiedzili Polskie Radio Olsztyn

Kilkadziesiąt osób pojawiło się rano w holu Polskiego Radia Olsztyn. To uczestnicy rajdu Zdobywamy Siedmiomilowe Buty. Sporą grupą dzieci i dorosłych kierował Mariusz Wiżynis Gawroński, przodownik...

Zamknij
RadioOlsztynTV