Prof. Łach: 101 lat temu Polacy nie obudzili się nagle w wolnym kraju. Ten dzień jest symbolem całości
Prof. Wiesław Łach. Fot. Łukasz Węglewski
11 listopada 101 lat temu Polacy nie obudzili się nagle w wolnym kraju – powiedział w Porannych pytaniach prof. Wiesław Łach z Instytutu Historii UWM. Dzień ten jest symbolem, na który złożyło się wiele wydarzeń historycznych.
Jest to symbol całości, który został ustanowiony w 1937 jako Święto Niepodległości, święto państwowe. Natomiast faktycznie 11 listopada jest parę wydarzeń, które w jakiś sposób podniosły ten dzień do rangi święta narodowego. W tamtym okresie zupełnie nie – Polacy wstali 11.11 i zetknęli się z rzeczywistością, która była. Trzeba powiedzieć, że instytucje państwowe już funkcjonowały
– tłumaczył prof. Łach.
Profesor Wiesław Łach dodał, że działała już Rada Regencyjna, która przygotowała podstawy funkcjonowania państwa polskiego. Tego dnia w Compiègne podpisano też rozejm kończący Pierwszą Wojnę Światową.
– Przyjazd do Warszawy Józefa Piłsudskiego 10 listopada 1918 roku jest symbolem odzyskania niepodległości – powiedział gość Porannych pytań. Narodowi potrzebny był przywódca- dodał.
Potrzebny był przywódca, taki który łączyłby wszystkie strony – i lewicę, i prawicę, centrum. Który byłby przez wszystkich postrzegany, jako ten który może wyprowadzić naród polski, jeszcze w tamtym okresie z ruin wojny, zgliszcz, głodu – z czym borykali się Polacy. Jedyną taką osobą, która gwarantowała, że ta niepodległość będzie tworzona w sposób racjonalny.
Profesor Wiesław Łach twierdzi, 14 listopada 1920 roku Józef Piłsudski po zwycięstwie w wojnie polsko-bolszewickiej otrzymał buławę marszałkowską i od tego momentu pierwsza niedziela po 11 listopada staje się świętem wojskowym. Po roku 1926, 11 listopada staje się dniem wolnym od pracy dla urzędników, potem także dla uczniów. Ostateczne w roku 1937 staje się świętem państwowym.
Posłuchaj rozmowy Krzysztofa Kaszubskiego z prof. Wiesławem Łachem Redakcja: A. Chmielewska za K. Kaszubski
